Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM), 2000 yılında Bayrampaşa Cezaevi’ndeki mahkumların açlık grevini sonlandırmayı reddetmesinin ardından başlatılan ve ‘Hayata Dönüş‘ ismi verilen baskında Türkiye’nin yaşam hakkı da dahil olmak üzere insan hakları ihlalinde bulunduğuna karar verdi.
Hürriyet gazetesinden Güven Özalp’in haberine göre operasyon düzenlendiği sırada Bayrampaşa Cezaevi’nde tutuklu bulunan mahkumların 2010 yılında yaptığı başvuru sonuçlandı.
AİHM, Türkiye’nin Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin ‘yaşam hakkını garanti altına alan‘ 2’nci ve ‘işkence ve kötü muameleyi yasaklayan‘ 3’üncü maddelerini ihlal ettiğine karar vererek Türkiye’yi altı davacıya toplamda 54 bin avro (yaklaşık 155 bin TL) tazminat ödemeye mahkum etti.
Ne olmuştu?
Cezaevlerindeki siyasi mahkumlar, Adalet Bakanlığı’nın emriyle 2000 yılında kurulmaya başlanan F tipi cezaevlerinin ‘hücre ve tecrit anlamına geldiği’ gerekçesiyle ölüm oruçlarına başlamıştı. Aydınların da içinde bulunduğu komisyonlar, ölüm oruçlarının bitirilmesi için cezaevlerinde görüşmeler yapmış ancak bir sonuç alınamamıştı.
19 Aralık 2000’de Bayrampaşa Cezaevi başta olmak üzere 20 cezaevinde ‘Hayata Dönüş‘ adı verilen eş zamanlı operasyonlar düzenlenmiş; düzenlenen baskınlarda ve çıkan çatışmalarda 12’si Bayrampaşa Cezaevi’nde olmak üzere 32 kişi hayatını kaybetmişti.